Het antwoord op deze vraag laat zich niet zo makkelijk beantwoorden. Ben je getrouwd of heb je een geregistreerd partnerschap dan is boek 1 van het burgerlijk wetboek van toepassing. Deze wet kent een regeling voor vergoedingsrechten. Deze regeling houdt in dat als je (na 1 januari 2012) investeert in een goed van je echtgenoot daarop de beleggingsleer van toepassing is. Een voorbeeld:

Je investeert op 10 februari 2015 een bedrag van 100 euro in de verbouwing van de woning van je partner. De woning is op het moment van de verbouwing 300 waard. De verbouwing kost op dat moment 150. Ten tijde van de echtscheiding is de woning 700 waard. Het vergoedingsrecht wegens deze investering bedraagt dan:

100 : 450 x 700 = 155 (afgerond).

Voor samenlevers geldt deze regeling niet. Voor de vraag of sprake is van een vergoedingsrecht vallen samenlevers terug op het algemene verbintenissenrecht. Je zult dan moeten kijken of er ten tijde van de investering schriftelijke of stilzwijgende afspraken zijn gemaakt op basis waarvan een vergoedingsrecht kan worden hardgemaakt. Schriftelijke afspraken spreken voor zich. Maar wat is een stilzwijgende afspraak?

Van een stilzwijgende afspraak zou bijvoorbeeld sprake kunnen zijn als partijen 20 jaar samenleven in de gezamenlijke woning, en de man altijd het merendeel van de hypotheeklast van deze woning heeft voldaan. Dit terwijl de vrouw minder is gaan werken toen er kinderen op komst waren en altijd thuis voor de kinderen heeft gezorgd. Het geld dat zij verdiende met haar parttimebaan gaf zij uit aan de kosten van de huishouding. De man heeft nooit eerder aanspraak gemaakt op vergoeding van de lasten die hij (eigenlijk) mede voor de vrouw heeft voldaan. Partijen hielden ook geen boekhouding bij en hebben jaren hun samenleving op deze wijze ingericht. Pas toen partijen uit elkaar gingen stelde de man zich op standpunt dat hij een vergoeding wilde voor alle aflossingen op de hypotheekschuld van de gezamenlijke woning.

In dit specifieke geval zou kunnen worden gesproken over een stilzwijgende afspraak waarbij partijen op een bepaalde rolverdeling en kostenverdeling konden vertrouwen en er ook niet vanuit hoefde te gaan dat er later nog een vergoedingsrecht zou ontstaan, zoals de man dit plotseling bij het einde van de samenleving vordert. Zie in dit kader ook een uitspraak van het gerechtshof Amsterdam van 1 april 2014, ECLI:NL:GHARMS:2014:973.

Je kunt je voorstellen dat een stilzwijgende afspraak dus afhankelijk is van de feiten en omstandigheden van het geval, het een grijs gebied is en daarmee dan ook onzeker.

Lukt het niet om een dergelijke afspraak aan te tonen dan kan er nog een beroep worden gedaan op onverschuldigde betaling (vb: foutieve overboeking) of ongerechtvaardigde verrijking (verrijking ten koste van de ander die verarmt).

Vooral de ongerechtvaardigd verrijking lijkt in de jurisprudentie nog een kans van slagen te hebben. Zie bijvoorbeeld een uitspraak van de Hoge Raad van 5 september 2008, ECLI:NL:HR:BD4745.

Worden ook deze twee grondslagen van tafel geveegd, dan resteert er altijd nog een beroep op de redelijkheid en billijkheid, maar dan moeten er voldoende feiten en omstandigheden worden aangetoond die maken dat een rechter tot het oordeel moet komen dat er op grond van de redelijkheid en billijkheid een vergoedingsrecht kan ontstaan.

Zo vanzelfsprekend is een vergoedingsrecht voor samenlevers aldus niet. En mocht het toch slagen om aanspraak te maken op vergoeding van jouw investering, dan is dit altijd nominaal: oftewel het tientje dat je erin stopt komt er ook weer uit. De beleggingsleer zoals die bij gehuwden en geregistreerd partners geldt is nadrukkelijk niet van toepassing.

In bovengeschetste situatie zou dat aldus in het uiterste geval inhouden dat je een vergoedingsrecht hebt van 100 euro, maar de kans is helaas groter dat je met 0 euro in de kontzak de woning van je ex-partner zult moeten verlaten, tenzij het natuurlijk lukt om andersoortige afspraken te maken, al is het maar om een kostbare, moeizame en onzekere procedure te voorkomen.

Bedenk aldus goed voordat je investeert in andermans onroerend goed.

 

Zit jij in een soortgelijke situatie en wil jij weten of je je investering terugkrijgt? Neem dan contact met ons op door te mailen naar  of te bellen naar 072 21 00 161.