Hierboven ziet u het samengestelde gezin in 2001 (L), twee jaar na het ongeluk, en in 2013 (R).
© Marcel van Deursen

Rens en Marit verloren hun ouders bij een ernstig auto-ongeluk. Ze werden opgevangen door een bevriend echtpaar. Nu, bijna 20 jaar na het drama, heeft de rechter geoordeeld dat ze officieel geadopteerd kunnen worden. “De kroon op ons gezinsleven.”

19 juli 1999. Marcel van Deursen (nu 60 jaar oud) was net begonnen aan de Nijmeegse Vierdaagse toen hij een telefoontje kreeg van zijn vrouw Erna. Het bleek een vreselijk slechtnieuwstelefoontje.

Auto-ongeluk tijdens vakantie

Hun beste vrienden Wil Kraaikamp en Richard Leenstra en hun twee kinderen Marit (toen 11) en Rens (toen 9) hadden een groot auto-ongeluk gehad tijdens hun vakantie in Frankrijk. Richard en Wil waren op slag dood, de kinderen zwaargewond. “Op dat moment zakt de grond onder je voeten weg”, zegt Marcel.

Marit kan het zich na bijna twintig jaar nog altijd goed herinneren. “Het is natuurlijk verschrikkelijk om je beide ouders te verliezen. Dat mijn broertje Rens ook nog zo zwaargewond was geraakt en moest revalideren, maakte het helemaal moeilijk.”

Kinderen opgevangen door vrienden van ouders

Jaren daarvoor hadden de twee bevriende echtparen afgesproken zich over elkaars kinderen te ontfermen wanneer één van de stellen zou komen te overlijden. Door die afspraak, die werd opgenomen in hun testament, werden Marcel en Erna van het ene op het andere moment voogd van Marit en Rens.

Er waren in het begin twijfels. Konden Marcel en zijn gezin dit wel aan? “Je valt even in een zwart gat en denkt: kunnen we hier nog onderuit?” Maar de twijfels verdwenen snel. Zo gauw als hij kon, vertrok Marcel naar Frankrijk. Hoe hij de kinderen aantrof in het ziekenhuis, vergeet hij nooit meer. “Rens lag aan alle apparaten en sensoren die je je maar kunt voorstellen.” De jongen lag ruim een week in coma. De verwondingen van het meisje waren minder zwaar. Marit wist van de afspraak tussen haar ouders en Marcel en Erna. Marcel: “Toen ik de ziekenhuiskamer van Marit binnenkwam, zei ze ook gelijk: ‘Hèhè, ben je er eindelijk? Ik had je veel eerder verwacht.'”

Zo gewoon mogelijk leven

Het nieuwe samengestelde gezin probeerde een zo gewoon mogelijk leven met elkaar op te bouwen. “Ondanks het verdriet en het vreselijke gemis van je eigen ouders, hebben we heel snel een gewoon familieritme opgebouwd. Met veel structuur. Ontbijten, naar school, met vriendjes spelen; we probeerden een zo normaal mogelijk leven te leiden”, zegt Marit.

Ze vervolgt: “Rens moest nog lange tijd revalideren. Dat was heel zwaar omdat ik hem moest missen in het nieuwe gezin. En ik moest naar een nieuwe school omdat we van Amersfoort naar Alkmaar waren verhuisd. Dat was ook heftig op zo’n leeftijd. Maar verder probeerden we een echt gezin te vormen, waarin ruimte was voor verdriet maar ook voor geluk.”

Het nieuwe gezin bedacht zelfs een gezamenlijke naam voor zichzelf: Leentje van de Molendeur. Bedacht door Jan, de oudste zoon van Marcel. “Leentje verwijst naar Leenstra, de achternaam van Marit en Rens. Molen verwijst naar Molenaar, de achternaam van Erna. Deur komt van Van Deursen.”

Adoptie lang niet aan de orde

Ook al was de voogdij geregeld in het testament van Wil en Richard, de opa’s en oma’s van Marit en Rens hadden er moeite mee. “Sommige familieleden wilden de kinderen liever in de familie houden.” Marcel begreep dat. “Allerlei emoties spelen een rol in dit proces, maar dit was de wens van Wil en Richard. Maar het is logisch dat de familie zich verantwoordelijk voelt en we hebben ze overal bij betrokken.”

Adopteren is lange tijd niet aan de orde geweest. “Je kunt niet aan kinderen met een trauma vragen om tijdens hun verwerkingsproces afscheid te nemen van hun natuurlijke ouders”, zegt Marcel. “Dat is psychisch niet goed.” Door adoptie zouden ook de familierechtelijke banden worden afgebroken. Dat had niet alleen complicaties voor de familieband, maar ook voor zaken als een erfenis.

Keerpunt na ziekenhuisopname

“Mijn vrouw en ik vonden dat, als er ooit een noodzaak of een wil was tot adopteren, dat die van de kinderen zelf moet komen”, zegt Marcel. “Wij konden ze hooguit op dat pad begeleiden.”

Die wil tot adoptie kwam er. Marcel belandde onlangs in het ziekenhuis met hartproblemen. Alleen Rens was toen in Nederland. Omdat hij officieel geen familie was, mocht hij alleen bij zijn vader op bezoek als het personeel dat toestond. “Dan realiseer je je dat Marit en Rens geen rechten hebben.” Toen Rens vervolgens hoorde dat Marcel en Erna ook niets over hem te zeggen hadden als hij zou overlijden, kwam er een keerpunt. Afgelopen Kerst vroegen Marit en Rens of ze geadopteerd mochten worden.

Eindelijk officieel

Op 14 maart was het zover. De adoptie van Marit en Rens door Marcel en Erna werd goedgekeurd door de rechter. Na 19 jaar horen Rens en Marit nu ook officieel en volgens de wet bij de familie. “Het is de kroon op ons gezinsleven”, zegt Marcel. De familie is blij dat de procedure zo snel verliep. “De uitspraak heeft me zo gelukkig gemaakt”, zegt Marcel.

Marit vult aan: “We waren al jaren een hecht gezin met een heel sterke emotionele band. Nu zijn we dat ook voor de wet. Dat we dat voor elkaar hebben gekregen, voelt als een fantastische bekroning. Binnenkort gaan we dat vieren met een mooi groot feest.”